Thuế là gì? Đặc điểm và các loại thuế doanh nghiệp phải nộp 

Thuế là gì? Đặc trưng cơ bản của thuế là gì? Những loại thuế doanh nghiệp phải nộp là loại thuế nào? Tất cả những thắc mắc về thuế trên sẽ được BHB Nam Việt chia sẻ trong bài viết dưới đây. 

Chúng ta thường nhắc đến thuế như một khoản tiền công quỹ phải nộp cho nhà nước không có tính hoàn trả và không mang tính đối giá, do cơ quan quyền lực nhà nước quy định tuy nhiên rất ít ai hiểu tường tận về nó. Vậy ngay sau đây chúng ta hãy cùng tìm hiểu thêm về thuế. 

Quy định chung về thuế 

Thuế được ra đời và phát triển cùng với nhà nước, là công cụ chủ yếu để nhà nước thu ngân sách. Vì thế bản chất của thuế gắn với bản chất của nhà nước. 

Thuế được thu dưới dạng hiện vật hoặc tiền. Mỗi công dân có nghĩa vụ nộp thuế cho nhà nước phải là tổ chức, cá nhân có các hoạt động sản xuất kinh doanh, có tài sản hoặc thu nhập được pháp luật xác định là đối tượng chịu thuế nên quan hệ thu, nộp này không mang tính đối giá.

Thuế là nguồn thu chủ yếu cho ngân sách nhà nước và việc thu thuế có ảnh hưởng lớn đối với nền kinh tế và đời sống xã hội, nên ngày nay các quốc gia đều thực hiện nguyên tắc là thuế do cơ quan quyền lực cấp cao nhà nước đặt ra hoặc bãi bỏ. 

Thuế là gì?

Thuế là gì? Hiện nay vẫn chưa có một khái niệm nào trên thế giới thống nhất về thuế. Với mỗi góc độ khác nhau thì các nhà kinh tế lại đưa ra những khái niệm về thuế khác nhau. 

Như theo Các Mác định nghĩa: “Thuế là cơ sở kinh tế của bộ máy nhà nước, là thủ đoạn đơn giản để kho bạc thu được tiền hay tài sản của người dân để dùng vào việc chi tiêu của nhà nước.”

Ngoài ra một khái niệm phổ biến khác cũng được biết tới đó là: “Thuế là một khoản thu bắt buộc, không bồi hoàn trực tiếp của Nhà nước đối với các tổ chức và các cá nhân nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của Nhà nước vì lợi ích chung.”

Mặc dù có khá nhiều cách định nghĩa về thuế, tuy nhiên chúng ta có thể nhìn nhận chung về thuế như sau: Thuế là khoản thu nộp mang tính bắt buộc mà các tổ chức cá nhân phải nộp cho nhà nước khi có đủ những điều kiện nhất định. 

Từ đó chúng ta có thể thấy bản chất của thuế là loại quan hệ phân phối gắn với nhà nước, loại quan hệ giữa nhà nước với người nộp thuế. Bản chất này sẽ không thay đổi trong xã hội. 

Đặc điểm của thuế 

Thuế là nguồn quỹ chung được lập ra để thực hiện và chi cho các công việc cần thiết nhằm đem lại lợi ích cho toàn bộ cộng đồng. Hiện nay thuế trở thành nguồn thu không thể thiếu. Thuế có 3 đặc điểm chính bao gồm:

– Thứ nhất, thuế là khoản thu nộp bắt buộc vào ngân sách. Tính bắt buộc của thuế là một trong những dấu hiệu quan trọng để phân biệt thuế với các khoản thu tiền tự nguyện. Tính bắt buộc của thuế có mối quan hệ mật thiết với tính không hoàn trà. 

– Thứ hai, thuế gắn với yếu tố quyền lực. Tính quyền lực của thuê được xuất phát bởi lý do xuất hiện các khoản thu về thuế của nhà nước. Thuế là biện pháp chủ yếu của nhà nước để nhà nước điều tiết hoặc can thiệp vào nền kinh tế bằng quyền lực, chính trị. Đặc điểm này gián tiếp đảm bảo tính ổn định trong việc xác định nguồn thu nhập tài chính của nhà nước và đảm bảo tính ổn định của thuế.

– Thứ ba, thuế không mang tính đối giá, không hoàn trả trực tiếp. 

Vai trò của thuế 

Thuế nắm vai trò quan trọng trong xã hội bởi nếu không có thuế thì nhà nước sẽ không hoạt động vững mạnh. 

Thuế là nguồn thu quan trọng nhất trong ngân sách nhà nước, mang tính chất ổn định lâu dài và khi nền kinh tế càng phát triển thì khoản thu này càng tăng.

Là công cụ góp phần điều chỉnh các mục tiêu kinh tế vĩ mô: Góp phần thực hiện các chức năng kiểm kê, giám sát và quản lý – khuyến khích phát triển kinh tế sản xuất, mở rộng lưu thông đối với tất cả các thành phần kinh tế theo hướng phát triển của kế hoạch nhà nước, góp phần tích cực vào việc điều chỉnh các mặt mất cân đối lớn trong nền kinh tế quốc dân.

Phân loại thuế 

Phân loại theo hình thức thu gồm:

• Thuế trực thu: Là khoản thuế thu trực tiếp vào khoản thu nhập
• Thuế gián thu: Là thuế do các nhà sản xuất, thương nhân hoặc người cung cấp dịch vụ nộp cho Nhà nước thông qua việc cộng số thuế này vào giá bán cho người tiêu dùng chịu.

Phân loại theo tính chất hành chính 

• Thuế nhà nước: nộp vào NSNN
• Thuế địa phương: nộp vào ngân sách địa phương 

Phân loại thuế theo tính chất kinh tế

• Dựa theo yếu tố kinh tế bị đánh thuế 
• Dựa theo yếu tố và tác nhân kinh tế chịu thuế 
• Dựa theo lĩnh vực thuế. 

Những loại thuế mà doanh nghiệp phải nộp

Thuế thu nhập doanh nghiệp 

Căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp phải tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp quý cuối cùng trong năm. Sau đó, chậm nhất là ngày cuối cùng của quý đầu tiên trong năm tới, doanh nghiệp sẽ thực hiện quyết toán thuế với cơ quan thuế.

Ví dụ: Dựa vào kết quả hoạt động kinh doanh, doanh nghiệp cần phải tạm thực hiện nộp thuế thu nhập doanh nghiệp vào quý IV/2019 thì chậm nhất là ngày 30/3 của năm 2020 doanh nghiệp phải thực hiện quyết toán thuế với cơ quan thuế 

Thuế giá trị gia tăng 

Các hàng hóa dịch vụ phải chịu thuế GTGT theo các mức thuế suất 5%, 10%. Vì thế mà doanh nghiệp thực hiện cung cấp hàng hóa dịch vụ có nghĩa vụ phải đóng thuế. 

Lệ phí môn bài 

Theo Khoản 1 Điều 4 Thông tư 302/2016/TT-BTC, mức thu lệ phí môn bài với doanh nghiệp như sau:

Xem thêm: Thuế môn bài là gì? Những điều cần biết về thuế môn bài

Thời hạn nộp lệ phí môn bài chậm nhất là ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai lệ phí môn bài.

Thuế tài nguyên 

Doanh nghiệp khai thác tài nguyên thuộc đối tượng chịu thuế tài nguyên phải nộp thuế theo quy định (Theo Điều 3 Luật tài nguyên)

Thuế tiêu thụ đặc biệt 

Doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu hàng hóa và kinh doanh dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt phải nộp thuế tiêu thụ đặc biệt (Theo Điều 2 – Điều 4 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt)

Thuế xuất nhập khẩu

Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; tổ chức nhận ủy thác xuất khẩu, nhập khẩu phải nộp thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu (Theo Điều 3 Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu)

Bên cạnh nghĩa vụ nộp thuế, lệ phí như trên thì doanh nghiệp có trách nhiệm khấu trừ, khai, quyết toán thuế thu nhập cá nhân cho người lao động

Trên đây là những thông tin xoay quang vấn đề về: Thuế là gì? Đặc trưng cơ bản của thuế? Những loại thuế doanh nghiệp phải nộp. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho các bạn. Để tìm hiểu về thuế hay dịch vụ kế toán thuế các bạn hãy liên hệ với BHB Nam Việt để được hỗ trợ và giải đáp thắc mắc một cách nhanh chóng và chính xác nhất.